معادن مهم استان خراسان  
 

معدن كائولن رخ سفيد

 

این معدن در موقعت معادن کائولن باغ سیاه و گناباد در حوالی شهرستان گناباد قرار داشته و وجه تسميه اين معدن به دليل وجود رنگ بسيار سفيد آن مي باشد كه سبب نمود پيدا كردن معدن به صورت منظره سفيد رنگ شده است.

اين كانسار نيز مانند دو معدن قبل روز باز است و به فرم پله اي استخراج مي شود. خصوصيات كلي معدن به شرح زير مي باشد:

1- در قسمت فوقاني معدن يك لايه تيره رنگ با ضخامت چند سانتي متر مشاهده مي شود.

2- در پله اول آلودگي به اكسيد آهن زياد و ميزان سليس بسيار بالاست.

3- در پله دوم آغشتگي به اكسيد آهن كمتر است.

4- در پله هاي سوم و چهارم كه همسطح زمين هستند آغشتگي اكسيد آهن بسيار كم است و عملا مي توانيم بگوييم كه نسبت به پله هاي قبلي اكسيد آهن بسيار كمي وجود دارد. احتمالا بخش ماده معدني مرغوب در اين پله بوده است كه استخراج شده است.

5- در محل پله چهارم شكافي باز شده است كه اگر راسته همين دهنه را بگيريم به سمت بالا مي رود. اين شكاف يا شكستگي در حقيقت گسل است و حاشيه سمت چپ آن آغشته به اكسيد آهن شده است . لازم به ذكر است كه در وسط اين شكاف باند سفيد رنگي مشاهده مي شود كه داراي كائولن با كيفيت خوب است. كائولن با كيفيت بالا در اين قسمت خود مويد گسليده بودن اين مكان مي باشد كه محلولها در اين قسمت بيشتر اثر گذار بوده اند پس به طور خلاصه با توجه به توضيحاتي كه داده شد مي توان بيان كرد كه در اين محل اكسيد آهن زياد وتركيب كائولن با كيفيت خوب مشاهده مي شود.

6- بعد از پله چهارم در محل پايين تر از تراز توپوگرافي ماده معدني مرغوب وجود داشته كه علي الاصول اين ماده مصرفي را استخراج كرده اند.

در محل اين معدن ترانشه هايي براي اكتشاف بيشتر زده شده است و مواد معدني استخراج شده به صورت دپو در بعضي از قسمتها مشاهده مي شود.

ماده معدني اين معدن از نظر كيفيت تفاوتي با دو كانسار كائولن قبلي ندارد اما به لحاظ ميزان ذخيره بازدهي  كمتري دارد و اين معدن به خاطر برداشت ماده معدني در عمق زياد به آبهاي زير زميني برخورد كرده است . اين مسئله به خاطر تجمع آبهاي زير زميني و گاها سطحي در بخش هايي از معدن باعث آلودگي آن شده است و اين موضوع سبب گل آلود شدن معدن شد كه باعث اشكال در كار استخراج كائولن مي شود. لذا براي تخليه آب بايستي در اين محل پمپ آب بگذارند.