| زمین شناسان مشهد |
|
معدن پروده طبس
مقدمه
رسوبات زغال دار ایران در گروه شمشک که از نظر زمانی از تریاس بالایی آغاز و تا ژوراسیک میانی ادامه می یابد قرار گرفته اند .
این رسوبات در دو گستره ساختمانی – رخساره ای البرز و ایران مرکزی جای دارند که گستره البرز از نظر نوع رسوبات بیشتر دارای ویژگی های قاره ای بوده و زغالها در شرایط لیمنیک تشکیل شده اند در گستره ساختمانی – رخساره ای ایران مرکزی بر خلاف البرز برتری خصوصیات دریایی بیشتر می باشد .این گستره خود شامل چهار زون ساختمانی – رخساره ای به نامهای اصفهان – کرمان – طبس و لوت می باشد که بخش اعظم ذخایر در زونهای طبس و کرمان جای دارد و تحت عنوان حوضه زغال دار طبس نامگذاری شده است .
این حوضه خود به وسعت 45000 کیلومتر مربع به سه ناحیه زغالی به نامهای پروده ، نایبند و مزینو تقسیم گردیده اند .
با توجه به اینکه بخش اعظم این ذخایر در ناحیه پروده متمرکز گردیده است ، لذا این منطقه از نظر پتانسیل معدنی و استخراج زغالسنگ شرایط بسیار مطلوبی را دارد .
بخش زغال دار ناحیه پروده
کیفیت لایه های زغال این ناحیه ( با وسعت 1200 کیلومتر مربع ) از غرب به شرق متغیر است .
با توجه به اینکه بررسی های انجام شده نشاندهنده اینست که باتلاق تورب برای هر لایه زغالی از بخش غربی حوضه شروع و بتدریج به سمت شرق گسترش می یابد ، لذا ضخامت این لایه ها از غرب به شرق کاهش یافته و میزان ناخالصی در غرب منطقه نسبت به شرق آن زیادتر می گردد .
نتایج حاصله نشان می دهد مراحل دگرگونی زغالها از شرق به غرب افزایش می یابد .زغالهای این ناحیه از نوع بیتومینه با مقدار مواد فرار کم تا متوسط می باشد .
بطور کلی 5 لایه زغالی با ضخامت بیش از 40 سانتی متر در ناحیه پروده وجود دارد که به ترتیب از قدیم به جدید عبارتند از : B1 ، B2 ، C1 ، C2 و D
در بین این پنج لایه سه لایه اول ضخامت بیش از 80 سانتی متر داشته و گسترش آن زیاد می باشد .
از بین سه لایه مذکور لایه C1 گسترش خود را به عنوان یک لایه با ثبات در منطقه حفظ نموده است .بیشترین ضخامت این لایه در غرب با میانگین 83/1 متر می باشد .
ذخایر
آخرین بررسی های انجام شده در خصوص ذخایر این ناحیه موید موارد زیر است :
- ذخایر زغالی برجا ................ 1 میلیارد تن
- ذخایر موجود در سه لایه اول .... 525 میلیون تن
ذخایر این ناحیه را به دو صورت زیر بررسی می کنند :
1- ذخایر قابل معدن شدن
2- ذخایر احتمالی